تورچ جوشکاری چیست؟ معرفی انواع تورچ + کاربردشان
برای انجام فرایند جوش نیاز به ابزار های مختلفی از جمله دستگاه جوش، تورچ جوشکاری، الکترود و … داریم تا بتوانیم یک اتصال مناسب و دقیق را به وجود بیاریم. ترچ جوشکاری از جمله ابزار های کاربردی است که از آن در جوشکاری به روش ذوبی استفاده می شود و وظیفه انتقال حرارت و گاز به محل جوش را انجام می دهد. در این مقاله می خواهیم درباره اینکه تورچ چیست و انواع آن کدام است صحبت کنیم،
تورچ چیست؟
اولین سوالی که در خصوص تورچ مطرح می شود این است که تورچ چیست و جهت چه کاری از آن استفاده می شود. برای ذوب کردن و اتصال دادن انواع فلزات با آلیاژ های مختلف از تورج جوشکاری استفاده می شود و تورچ در واقع یک ابزار مکانیکی است که به وسیله آن گاز محافظ و حرارت مناسب برای ذوب فلزات را به محل جوش هدایت می کنیم . از دیگر دلایل استفاده از ترچ جوشکاری این است که جوش دقیق و با کیفیتی را با اتصالات عمیق به وجود بیاوریم. دستگاه تورچ این امکان را برای کاربر فراهم می کند تا بتواند میزان گاز محافظ (اکسیژن، هلیوم) و حرارت را تنظیم کرده و در نهایت انواع فلزات رنگی و غیر رنگی با آلیاژ های مختلف را به یکدیگر متصل کند.
کاربرد تورچ جوشکاری
تورچ جوشکاری یکی از اجزاء جوشکاری به روش ذوبی است که از آن جهت هدایت گرما و شعله به قطعه کار استفاده می شود. در واقع کاربرد اصلی تورچ جوشکاری در صنایعی است که در فرایند های جوش از گاز به عنوان لایه محافظ استفاده می شود.
تورچ جوشکاری دارای انواع مختلفی است که از آنها برای ذوب کردن فلزات استفاده می شود. تورچ ها بر سه اساس نوع خنک کننده، گاز محافظ و نحوه استفاده و نوع فلز دسته بندی می شوند که هر کدام از این حالت ها نیز دارای مدل های مختلفی هستند که در ادامه این بحث و در راستای شناخت هرچه بهتر اینکه تورچ چیست هر کدام از انواع تورچ را معرفی و توضیح می دهیم.
انواع تورچ جوشکاری بر اساس خنک کردن
این دسته بندی بر این اساس است که تورچ ها با چه روش ها و شیوه هایی خنک می شوند و فرایند خنک شدن آنها چگونه انجام می شود. در زیر به این تورج ها اشاره می کنیم و مکانیزم خنک شدن هر کدام را نیز توضیخ می دهیم.
تورچ جوشکاری هوا خنک
زمانی که جوشکاری ذوبی را انجام می دهیم حرارت زیادی به وجود می آید تا بتوان با کمک آن فرایند جوش را انجام داد و برای اینکه گرمای ایجاد شده در طول عملیات جوش به تورچ آسیبی نزند از یک سیستم خنک کننده در داخل دستگاه تورچ استفاده می شود و نحوه خنک کردن نیز به این صورت که است که با کمک هوای محیط فرایند خنک شدن به وجود می آید تا از داغ شدن که ممکن است به جوش و تورچ آسیب بزند جلوگیری شود. از تورچ جوشکاری هوا خنک در دستگاه جوش های رنج ۲۰۰ آمپر استفاده می شود. از مهم ترین ویژگی های این مدل از تورچ ،موارد زیر را می توان برشمرد.
- دارای سیستم خنک کننده
- کنترل حرارت
تورچ جوشکاری آب خنک
این تورج مانند تورچ هوا خنک نیاز به مکانیزمی دارد که تورچ را خنک کند و با توجه به اینکه از این تورچ در آمپر های بالای ۲۵۰ آمپر استفاده می شود حرارت و گرمای زیادی تولید می شود که با کمک یک شلنگ و انتقال آب به قسمت مورد نظر از داغ شدن تورچ جلوگیری می کنیم و می توانیم به مدت زمانی طولانی بدون محدودیت عملیات جوشکاری را انجام دهیم. ویژگی های این ابزار به شرح زیر است.
- استفاده راحت در آمپر های بالا
- شیلنگ انتقال آب جهت خنک کردن تورچ
انواع تورچ جوشکاری بر اساس گاز محافظ
استفاده از گاز محافظ یکی از روش های مرسوم در جوشکاری قوسی است که با کمک آن از اکسیده شدن فلز جلوگیری می کنیم و برای انجام دادن آن نیاز به تورچ جوشکاری است. با کمک تورچ جوش، گاز محافظ را به محل جوش هدایت و یک خلاء به وجود می آوریم تا محل جوش با هوای محیط تداخل نداشته باشد که در غیر صورت ترک و جوش بی کیفیت به وجود می آید. تورچ ها برا اساس گاز محافظ در انواع مختلفی وجود دارند که هر کدام ویژگی هایی دارد که در ادامه آنها را شرح داده و معرفی می کنیم.
تورچ جوشکاری آرگون
در روش جوشکاری آرگون برای نگه داشتن الکترود تنگستن و هدایت گاز محافظ از تورچ جوشکاری استفاده می کنیم. استفاده از ترچ جوشکاری در جوش آرگون به بهتر شدن فرایند جوشکاری کمک می کند و باید در نظر داشته باشیم که قطر تنگستن و تورچ یکسان باشند که در غیر اینصورت اتصال به خوبی برقرار نمی شود و ممکن است به تورچ نیز آسیب وارد کند. دستگاه تورچ جوشکاری آرگون دارای اندازه های مختلف است و ویژگی هایی دارد که آنها را بیان می کنیم.
- جوشکاری آلیاژ های مختلف
- نقاط جوش تمیز
- تنظیم گاز و حرارت
تورچ جوشکاری CO2
یکی از روش های محبوب در جوشکاری ذوبی جوش میگ با استفاده از گاز محافظ اکسید کربن است که اصطلاحا به آن CO2 نیز گفته می شود. با کمک این روش می توان انواع فلزات با آلیاژ های مختلف را با بهترین کیفیت و دقت بالایی متصل کرد و یکی از اجزاء مهمی است که در هنگام جوش از آن استفاده می شود. وظیفه تورچ جوشکاری CO2 نگه داشتن سیم جوش و هدایت آن به محل جوشکاری است. در داخل تورج، سیم جوش و گاز با یکدیگر ترکیب می شوند و از درون نازل با گرما و حرارت بالا ،جهت ذوب کردن فلزات به قطعه کار منتقل می شوند. از جمله ویژگی های تورچ CO2 موارد زیر را می توان مطرح کرد.
- جوش دقیق و مستحکم فلزات مختلف
- کیفیت بالای جوش
- تنظیم گاز و حرارت
تورچ جوشکاری پلاسما
جوش پلاسما یکی از انواع جوشکاری ذوبی است که در آن برای اتصال دادن فلزات از تورچ استفاده می شود و دارای دو نوع دستی و اتومات است. در تورچ جوشکاری پلاسما از الکترود تنگستن یا مصرف نشدنی استفاده می شود و بر خلاف تورچ آرگون الکترود از دهانه نازل بیرون نمی آید و دلیل آن هم این است که قوس به خوبی روی قطعه کار و محل جوش شکل بگیرد. از جمله ویژگی های برجسته این نوع تورچ می توان به هدایت خوب گرما و حرارت به محل جوش اشاره کرد.
انواع تورچ جوشکاری بر اساس نحوه استفاده و نوع فلز
با کمک روش های جوش میگ و تیگ می توان انواع فلزات رنگین را جوشکاری کرد و برای جوش دادن آنها نیاز به استفاده از تورچ های مناسب است تا بتوانیم جوش با کیفیت و مستحکمی را به وجود بیاوریم. تورچ جوشکاری بر اساس نحوه استفاده از آنها و نوع فلزات شامل موارد زیر است که به منظور شناخت هرچه بهتر اینکه تورج چیست هر کدام را توضیح می دهیم.
تورچ جوشکاری پوش پول
تورچ جوشکاری پوش پول یکی از انواع تورچ ها است که به خاطر کابل بلندی که دارد از آن در مواقعی استفاده می کنیم که فاصله محل تغذیه برق با محل جوشکاری بسیار زیاد است. از تورچ پوش پول برای جوشکاری فلزاتی مانند آلومینیوم، استیل نازک و برنج سیلیکونی استفاده می شود. در دستگاه هایی که در آنها از تورچ پوش پول استفاده می شود یک موتو قدرت روی فیدر و یک موتور روی تورچ وجود دارد که دلیل استفاده از این موتور به خاطر این است که حرکت سیم ها روان شده و مقاومت آنها کاهش یابد. ویژگی هایی که تورچ پوش پول دارد شامل موارد زیر است.
- جوشکاری انواع فلزات
- استفاده راحت در فضاهای بزرگ
تورچ جوشکاری قرقره دار
از تورچ جوشکاری قرقره دار در جوشکاری های کوچک استفاده می شود و در زمان استفاده از آن به سادگی می توان خرابی های ناشی از فیدر را مشخص و تشخیص داد. از این تورچ به خاطر ظرافت بالایی که دارد برای جوشکاری آلیاژ های نرم مانند فلز آلومینیوم مورد استفاده قرار می گیرد. برای جوشکاری جوش هایی که شدت جریان پایین دارند بهتر است از تورچ پوش پول استفاده شود. از ویژگی های این تورچ می توان موارد زیر را بر شمرد.
- جوشکاری با ظرافت بالا
- جوشکاری آسان فلزات نرم
تورچ جوشکاری سیم پودری
برای ذوب کردن سیم تو پودری نیاز به گرما و حرارت بالایی است به این دلیل که از مقاومت بالایی برخوردار هستند و به همین خاطر هنگام استفاده از سیم تو پودری ،که ولتاژ و آمپر بالایی نیاز دارد ،باید از تورج مخصوص آن که به نام تورج جوشکاری سیم پودری معروف است استفاده کرد. این تورچ دارای مقاومت بالا در برابر حرارت می باشد.
تورچ دود گیر
از انواع تورچ جوشکاری است که از آن می توان در محیط های بسته استفاده کرد و از محبوببیت بالایی برخوردار است. دلیل نام گذاری این تورج به نام تورچ دودگیر این است که هنگامی که جوشکاری با آمپر بالا انجام می شود این ترچ جوشکاری اجازه نمی دهد دود در محیط پخش شود و دود های حاصل از جوش را در داخل مخزن کوچکی ذخیره میکند،به همین خاطر است که مناسب برای محیط های بسته می باشد. ذکر این نکته مهم است که این مخزن دائمی نیست و اگر بیش از حد دود در آن جمع شود به تورچ و دستگاه آسیب وارد می شود و هر چند وقت یکبار باید مخزن را خالی کرد. با توجه به دانستن نحوه کار این ابزار به ویژگی های آن نیز اشاره می کنیم.
- مناسب برای فضاهای بسته
- دارای مخزن دودگیر
سرپیک و تورچ جوشکاری شلنگ دار
این وسیله دارای نازل های باریکی است که به وسیله آن می توانیم شعله های نازک جهت جوشکاری های نقطه زنی را در اختیار داشته باشیم. دقت کار با این ابزار بالا بوده و یک جوشکاری دقیق و صحیح را در اختیار کاربر می گذارد.
نحوه کار ترچ جوشکاری
از تورچ برای پر کردن فاصله و درز میان قطعات استفاده می شود. بعد از درک کامل اینکه تورچ چیست و چه انواع و کاربردهایی دارد بهتر است بدانید که نحوه کار با آن به این صورت است که ابتدا روش جوشکاری که قصد انجام آن را داریم مشخص کرده و سپس تورچ مناسب با این روش را انتخاب کنیم و سپس با ایجاد حرارت و در صورت نیاز گاز محافظ فرایند جوش را تکمیل می کنیم. برای مثال زمانی که از تورچ آرگون استفاده می کنیم ابتدا دستگاه را روشن کرد و الکترود را در داخل نازل آن قرار می دهیم و با تنظیم میزان حرارت مد نظر تورچ را به قطعه کار نزدیک کرده و سپس آن را در مسیر جوش حرکت می دهیم و باید دقت داشت که ترچ جوشکاری در فاصله مناسبی از قطعه کار قرار بگیرد. نحوه کار در تمامی تورچ ها مشابه هم است و تنها تفاوت در آنها مربوط به الکترود و سیم جوش می باشد.
اجزاء تورچ جوشکاری
تورچ جوشکاری یکی از ابزارهای جوش ذوبی است که از قسمت های مختلفی تشکیل شده و از آن جهت انتقال حرارت و گاز به نقطه جوش استفاده می شود. هر کدام از این قسمت ها وظیفه خاصی را انجام می دهند که در نهایت فرایند جوشکاری را کامل می کند. با توجه به اینکه تورچ ها دارای انواع گوناگونی هستند در این قسمت اجزاء اصلی ترچ جوشکاری را معرفی و هر کدام را توضیح می دهیم.
- سرامیک: در ابتدای تورچ قرار دارد و دلیل استفاده از جنس سرامیک به خاطر این است که گاز را به خوبی منتقل می کند و در مقابل حرارات نیز مقاوم است. این قطعه در تورچ آرگون استفاده می شود.
- کابل: از کابل برای انتقال جریان برق استفاده می شود.
- گاز پخش کن: برای ایجاد قوس گازی از قطعه ای به نام گاز پخش کن استفاده می کنیم.
- نازل: قسمتی که حرارت و گاز را به بیرون هدایت می کند و دارای سایز های مختلفی است.
بهترین تورچ جوشکاری
پس از اینکه درباره تورچ چیست مطالبی را بیان کردیم و انواع آن را توضیح دادیم، در ادامه بهترین تورچ جوشکاری را معرفی می کنیم. برای انتخاب بهترین تورچ باید به نکاتی مانند اینکه، تاثیر مثبت روی جوش داشته باشد، دارای بدنه مستحکم باشد، در مقابل حرارت و گرمای بالا مقاوم باشد، از متریال های با کیفیت ساخته شده باشد و … که با در نظر گرفتن این موارد می توانیم بهترین را انتخاب کنیم.
راهنمای خرید تورچ جوشکاری
اولین و مهم ترین اصل در راهنمای خرید تورچ جوشکاری این است که بدانیم از تورچ در چه مواردی و در کدام روش جوشکاری می خواهیم استفاده کنیم. با توجه به اینکه تورچ دارای انواع مختلفی هستند و از لحاظ گوناگون نیز دسته بندی می شوند مهم است که بدانیم تورچ که قصد انتخاب آن را داریم برای ما چه کاربردی دارد. برای روشن شدن این موضوع مثالی می زنیم، در نظر بگرید شما می خواهید با دستگاه بالای ۲۵۰ آمپر در محیط بسته جوشکاری کنید و راهنمای انتخاب شما اینگونه خواهد بود که از تورچ دودگیر استفاده کنید. برای اینکه بتوانید یک راهنمای خرید خوبی در اختیار داشته باشید در این مطلب به تمام موارد در مورد تورچ جوشکاری اشاره کرده ایم.
تفاوت تورچ هوا خنک با تورچ آب خنک
اصلی ترین تفاوت تورچ هوا خنک با آب خنک در نحوه خنک کردن آنها است و استفاده از آنها نیز به میزان آمپر خروجی دستگاه جوش نیز بستگی دادر به طوری که از تورچ هوا خنگ در دستگاه جوش های ۲۰۰ آمپر و از آب خنک از دستگاه جوشکاری های بالای ۲۵۰ آمپر استفاده می شود.
